Sunucu dünyasına adım attığınızda VPS, VDS, Dedicated gibi kısaltmalar kafanızı karıştırabilir. Hele ilk defa bir hosting planına bakıyorsanız biraz yabancı gelebilir. Bu yazıda işi sadeleştirelim dedik. Teknik detaylara girerken aynı zamanda günlük dile yakın kalacağız. Hem anlaşılır hem de makul bir anlatım olacak ki, okurken kafanız karışmasın. Okurken kafanızda küçük bir rehber oluşacak diyebiliriz. Umarız bunun sayesinde kendinizde daha rahat kararlar alabilirsiniz sunucu seçimlerinde.
Temel Tanımlar
- VPS (Virtual Private Server): Fiziksel bir sunucunun bölünerek sanal sunuculara ayrılmasıdır. Her kullanıcının kendi işletim sistemi, dosyaları ve yazılımları vardır. Ancak alttaki donanım diğer kullanıcılarla paylaşılır.
- VDS (Virtual Dedicated Server): Görünüşte VPS ile benzerdir ama farkı kaynakların daha net ayrılmış olmasıdır. Size tahsis edilen çekirdek, RAM ya da disk başka kullanıcıya gitmez. Bu nedenle performans daha tutarlı denebilir.
Bazı sağlayıcılar VDS’yi VPS ile eşanlamlı kullanır. Bu yüzden isimden çok teknik garantiye bakmak doğal olur diyebiliriz. Misal aynı isim farklı sağlayıcıda farklı anlam taşıyabilir.
Sanallaştırma Mantığı
Fiziksel sunucu üzerinde bir hipervizör çalışır. Hipervizör dediğimiz yazılım, donanımı dilimleyerek her kullanıcıya bağımsız bir alan sunar. İşletim sistemleri birbirine karışmaz. Apartmanda herkesin kendi dairesi var ama bina aynıdır. Bu mantığı akılda tutmak, kavram karmaşasını azaltır. Ayrıca bu sistem sayesinde bir sunucu üzerinde birçok kullanıcı aynı anda güvenle çalışabilir diyebiliriz.
Terimler Niye Karışıyor
Bazı sağlayıcılar VDS derken aslında VPS kastediyor. Kimi ise VDS’yi “ayrılmış kaynak garantisi” olarak sunuyor. Bu yüzden isimden çok teknik detaylara bakmak gerekir. Denebilir ki, piyasada herkes aynı dili kullanmıyor. Bu da karar verirken teknik özellikleri okumayı önemli kılar.
Farkların Sağlam Özeti
- İzolasyon seviyesi: VPS’de donanım paylaşılıyor, VDS’de kaynaklar tamamen tahsis edilmiş gibi.
- Performans: VDS’de komşu gürültüsü etkisi daha az görülür. VPS’de anlık yükler performansı etkileyebilir.
- Fiyat: VPS genelde daha uygun. VDS ek garanti yüzünden biraz daha pahalı olabilir.
- Tanım karmaşası: Sağlayıcılar bazen VDS ve VPS’i birbirinin yerine kullanır. Bu yüzden teknik dokümanlara bakmak mantıklıdır diyelim.
Gürültülü Komşu Etkisi
VPS’de bir kullanıcı yoğun işlem yaptığında diğer kullanıcıların kaynakları kısa süreli düşebilir. Bazen fark edilmez, bazen hız düşüşü yaşanır. VDS’de ayrılmış kaynaklar sayesinde bu dalgalanma daha az olur, tutarlılık ön plana çıkar. Misal yoğun trafik saatlerinde VDS daha stabil çalışır.
vCPU, Çekirdek ve Paylaşım
vCPU fiziksel çekirdeğin bir kesiti gibidir. Sağlayıcılar bir çekirdeği birkaç kullanıcıya bölebilir. Overselling denen bu yöntem, herkesin aynı anda tavan yükte çalışmayacağı varsayımına dayanır. Diyelim ki çoğunluk aynı anda yük bindirmese bile, sistem performans dalgalanmalarına karşı makul bir denge sağlar. Bu nedenle vCPU sayısı plan seçerken dikkat edilmesi gereken bir detaydır.
Fiyat, Esneklik ve Yönetim
VPS planları genelde hızlı açılır ve fiyatları uygundur. VDS’de ise garanti edilen kaynaklar öne çıkar. Yönetim seviyesi sağlayıcıya göre değişir. Kimi tam yönetimli hizmet sunar, kimi ise çıplak sunucu modeli verir. Esneklik ihtiyacınıza göre doğru seçimi yapmak normal olur diyelim. Ayrıca bazı kullanıcılar yönetim kolaylığı için ek panel veya araçlar da tercih edebilir.
Sonuç
Kısaca özetlemek gerekirse VPS ve VDS aynı ailenin üyeleri gibidir. VPS, daha uygun fiyatlı ve paylaşımlı bir sanal sunucudur. VDS ise ayrılmış kaynaklarla daha öngörülebilir performans sunar. Kavramlar pazara göre değişebilir veyahut isimler kayabilir, ancak farkı belirleyen şey kaynakların ne kadar size ait olduğudur. Yani genel resmi böylece toparlamış olduk diyebiliriz.
Verisunucu.net hepinize iyi haftalar diler.
